نارنجک های دستی (Hand grenade)یکی از قدیمی ترین سلاح هایی است که در جنگها از آنها استفاده شده است. قدیمی ترین نارنجک ها توسط چینی ها توسعه یافت. آنها کوزه های دهانه گشاد را از مار های زنده و سمی پر کرده و به طرف دشمن پرتاب می کردند که در نتیجه نیش مارها و عقرب ها تلفاتی بر دشمن وارد می کرد.
بعد ها طی سال های 1677 تا 1905 در کوزه های گلی باروت می ریختند و یک فتیله باز مانند فتیله شمع در آن تعبیه می کردند. کوزه ها پس از روشن شدن به سمت دسته دشمن پرتاب می شدند. در این میان مشکلی بود و آن این بود که وقتی نارنجک به زمین می رسید، فتیله قبل از روشن کردن باروت خاموش می شد یا این که کوزه پس از برخورد با زمین می شکست و باروت قبل از انفجار بدون این که صدمه ای به دشمن بزند می سوخت و از بین می رفت.
در سال 1913 آلمانی ها نوعی نارنجک ساختند که در آن برای اولین بار از فتیله تاخیری زمانی مکانیکی و قابل اطمینان استفاده شده بود. در طول جنگ جهانی اول، جبهه مقابل آلمان اثرات مخرب این نارنجک را به خوبی مشاهده کرد. انگلیسی ها برای مقابله با این نارنجک وسیله ای به نام (مایبمب) تهیه کردند که نوعی بمب دستی بود.
آمریکایی ها ضمن مطالعه نارنجک آلمانی و انگلیسی طرح کاملی که مزایای هر دو طرح یاد شده را دارا بود، با عنوان نارنجک شماره 1 تولید کردند این اولین نارنجک از سری نارنجک های کنونی بود.
مشخصات نارنجک:
نارنجک سلاح پرتابی کوچکی است به وزن 1 تا 2 پوند که آن را بمب دستی هم گفته اند زیرا ممکن است حاوی یک ماده انفجاری یا شیمیایی باشد، نارنجک هایی که با دست پرتاب می شوند با عنوان نارنجک های دستی طبقه بندی می گردند. نارنجک توسط فرد مورد استفاده قرار می گیرد و در موقعیت های مختلف تاکتیکی در دسترس است. نارنجک های دستی به هنگام حمایت از واحدهای کوچک در درگیری های تن به تن به کار می روند.
یک ویژگی اساسی، نارنجک دستی را از دیگر سلاح های موجود متمایز می کند. این عامل منحصر به فرد این است که به منظور آسیب رساندن لازم نیست آن را با همان دقتی که گلوله شلیک می شود، استعمال کرد. دیگر تفاوتهایی که نارنجک با دیگر سلاح ها دارد عبارتند از:
جنگنده پیشرفته سوخوی 30 روسی
ساخت سوخوی ۳۰ در واقع به اواخر دهه ۱۹۸۰ و سالهای اولیه عملیاتی شدن سوخوی ۲۷ بر میگردد. سوخوی۲۷ یک شکاری دوربرد با یک خدمه بود ،قرار شد مجهز به لوله سوختگیری هوایی نیز شود و از این رو در شوروی این نتیجه گیرشد که انجام عملیاتی دوربرد برای یک خدمه بسیار سخت است.از این رو با تغییر سوخوی ۲۷ پی ، به نسخه جدید سوخوی ۲۷ پی یو این قدم برداشته شد. در واقع نخستین مدل یک سوخوی۲۷ یو بی (نسخه دو سرنشینه اموزشی سوخوی۲۷ با توان رزمی کامل)تغییر یافته بود که دارای رادار ان ۰۰۱ ارتقاع یافته با توان هوا به زمین محدود بود.اولین نمونه در سال ۱۹۸۹ پرواز کرد.تنها ۵ فروند سوخوی ۲۷ پی یو خریداری شد که بعدها سوخوی۳۰ خوانده شد. دلیل این مسئله نیز این بود که نیروی هوایی شوروی بیشتر میگ 31 را میپسندید تا سوخوی۳۰ جدید که از نظر ان تنها تفاوتش با سوخوی۲۷ پی دارا بودن توان سوختگیری هوایی بود.
بعد از فروپاشی شوروی کمپانی سوخو دست به تغیراتی در طرح سوخوی۳۰ نسخه جدید سوخوی ۳۰ ام را ارئه کرد. این نسخه جدید در واقع نسخه چند منظوره سوخوی ۳۰ و اولین نسل از سوخوی 27 بود که توان حملات هوا به زمین هدایت شونده را داشت. نسخه تکمیل شده این مدل با نام سوخوی ۳۰ ام کا اولین بار در نمایشگاه پاریس ۱۹۹۳ به نمایش در امد.این نمونه دارای یک جایگاه بیشتر در زیر هر بال بود که تعداد جایگاه جنگ افزاری را از ۱۱ عدد در سوخوی۲۷ به ۱۳ عدد افزایش .
[http://www.aparat.com/v/1WwsG]
برای همه جالب است که یک چیزی باعث کاهش صدای وحشت آور تفنگ می شود ، تفنگی که اگر بغل گوشتان شلیک شود حداقل تا ۱۰ دقیقه صدای آن در گوشتان می ماند مخصوصا اسلحه کلاشینکف . اما صدا خفه کن ها برای همین کار ساخته شده اند . ویدئو های جالبی هم در زمینه مقایسه صدای شلیک تفنگ با صدا خفه کن و بدون آن موجود است که دیدن آنها خالی از لطف نیست .
برای همه جالب است که یک چیزی باعث کاهش صدای وحشت آور تفنگ می شود ، تفنگی که اگر بغل گوشتان شلیک شود حداقل تا ۱۰ دقیقه صدای آن در گوشتان می ماند مخصوصا اسلحه کلاشینکف . اما صدا خفه کن ها برای همین کار ساخته شده اند . ویدئو های جالبی هم در زمینه مقایسه صدای شلیک تفنگ با صدا خفه کن و بدون آن موجود است که دیدن آنها خالی از لطف نیست .
برای همه جالب است که یک چیزی باعث کاهش صدای وحشت آور تفنگ می شود ، تفنگی که اگر بغل گوشتان شلیک شود حداقل تا ۱۰ دقیقه صدای آن در گوشتان می ماند مخصوصا اسلحه کلاشینکف . اما صدا خفه کن ها برای همین کار ساخته شده اند . ویدئو های جالبی هم در زمینه مقایسه صدای شلیک تفنگ با صدا خفه کن و بدون آن موجود است که دیدن آنها خالی از لطف نیست .
اولین صداخفه کن عملی توسط شخصی بنام آقای هیرام پرسی ماکسیم اختراع شد . وی در روز 2 سپتامبر سال 69 در شهر بروکلین بدنیا آمد . پدر ماکسیم , آقای هیرام استیونس ماکسیم مخترع مسلسل معروف ماکسیم بود . همچنین عموی او آقای هادسون ماکسیم مکتشف مواد منفجره موسوم به شدیدالانفجار بود . ماکسیم در سال 86 یک دانشمند تمام عیار و البته جوانترین دانشجوی دانشگاه ماساچوست محسوب میشد , یک مهندس فنی 17 ساله!
کارنامه درخشان اختراعات ماکسیم شامل 59 اختراع عملی و کاربردی است . بسیاری میپندارند که آقای ماکسیم بیشتر بر روی طراحی و ساخت سلاح های جنگی متمرکز بوده , در حالی که بسیاری از اختراعات وی همانند رله (تقویت) امواج رادیویی و دستگاه سنجش و ثبت علائم حیاتی بدن , هزاران نفر را از مرگ حتمی نجات داده . اختراع صداخفه کن توسط وی نیز مصادف بود با روزهای سیاه آمریکا . رکود اقتصادی پس از جنگ جهانی اول هزاران نفر را بی کار کرده و به سمت جرم و جنایت سوق داده بود . صدا خفه کن ماکسیم وسیله مناسبی برای سوءاستفاده و قتل و جنایت آن هم در سکوت محسوب میشد که البته این امر دولت آمریکا را بر آن داشت تا قوانین سفت و سختی در خصوص حق مالکیت و حمل صداخفه کن وضع کند.
داستان شینوک به چند سال پیش از 50 سال قبل بازمی گردد .در واقع ، داستان ان ریشه در تصمیم سال 1955 ( 1334 ) نیروی زمینی ایالات متحده امریکا مبنی بر استفاده از بالگرد به جای هواپیماهای " پرواز و فرود کوتاه " ( STOL ) توسط یگانهای هوانیروز این کشور برای پشتیبانی از واحدهای ارتشی ، دارد . تا پایان سال 1956 ( 1325 ) ، نیازهای نیروی زمینی امریکا برای چنین بالگردی تعیین و فرموله شد . در همین زمان ، شرکت هواپیماسازی ورتول " ( Vertol Aircraft Corporation ) مطالعه در مورد یک سری از بالگردها را برای پاسخگویی به نیازهای نظامی اغاز کرد .
" پیازکی " ، بنیانگذار این شرکت که همواره طرفدار طرح " ملخ پشت سر هم : بود ، در مه 1957 ( اردیبهشت 1336 ) طرح مدل 107 ( Model 107 ) را بر مبنای بکارگیری از موتور توربینی و استفاده از ملخ و سیستم انتقال نیروی بالگرد H-21 ارائه کرد .
نمونه تولیدی مدل 107 که ورتول 107 نامیده میشد ، اولین پرواز خود را در اوریل 1958 ( 2 اردیبهشت 1337 ) انجام داد . تا این زمان ، نیروی دریایی جزییات بیشتری از مشخصات مورد نیاز برای بالگرد " ترابری تهجمی متوسط " ( Medium Assault Transport ) را منتشر کرده و از شرکتهای مختلف دعوت کرد تا طرح های پیشنهادی خود را ارائه کنند .
در طی سال 1958 ( 1337 ) به نظر می امد که نیازهای هر دو نیروی زمینی و دریایی امریکا قابل پاسخگویی با یک طرح مشترک با وزن ناخالص 31400 پوند ( 14240 کیلوگرم ) و استفاده از 3 دستگاه موتور توربوشفت T-55 است . در سپتامبر 1958 ( شهریور 1337 ) ، طرح پیشنهادی شرکت ورتول به عنوان بهترین طرح پیشنهادی انتخاب شد . در پی ان ، طرح پیشنهادی به منظور کاستن از هزینه ها تغییر کرد و بر استفاده از 2 موتور – ضمن حفظ مقدورات عملیاتی – تاکید گردید .
با تغییر در طرح ، بالگرد جدید ، ورتول مدل 114 نامیده شد و نیروی زمینی قراردادی برای ساخت 5 فروند نمونه ازمایشی از ان را در ژوئن 1959 ( خرداد 1338 ) امضا کرد .
سامانه پاتریوت (Patriot) یک سیستم دفاع هوایی موشکی هدایتشونده است که توانایی مقابله با موشکهای بالستیک تاکتیکی، موشکهای کروز و هواپیماهای پیشرفته را در تمامی شرایط آب وهوایی و در هر ارتفاعی دارا است. از مهمترین ویژگیهای سامانه دفاعی پاتریوت وجودرادار مرکب چندکاره، هدایت تعقیب از طریق موشک، نرمافزار پیشرفته و همچنین کارکردخودکار این سامانه به صورت گسترده است.
سامانه دفاع موشکی پاتریوت به طور گستردهای در عملیاتهای انجام شدهدر عراق شرکت داشته و با استقرار در کویت، موشکهای عراقی شلیک شده به کویت در سال2003 را از بین برده است. ضمن اینکه در عملیاتهای انجام شده در کویت از پیشرفتهترین نوع این سامانه یعنی PAC-3 و موشکهایی با هدایت پیشرفتهتر استفاده شده بود.
سامانه پاتریوت برای شناسایی، هدفگیری و شلیک به موشکهایی است که بهسمت هدف خاصی شلیک میشوندو سرعت آن تقریبا 3 تا 5 برابر سرعت صوت است.سامانههای پاتریوت جدید میتوانند هواپیماها و همچنین موشکهای کروز را نیز نابودکنند.
موشکهای پاتریوت در موقعیتهای بسیاری استقرار پیدا می کنند،زیرا میتواند به موشکهایی مانند اسکادحمله کرده و شهروندان و سربازان را از حمله موشکی در امان دارد. بارها از موشکهایپاتریون در زمان جنگ عراق و جنگ خلیج در سال 1991 استفاده شد.
سکوی پرتاب پاتریوت :
پاتریوت یک موشک هدایتشونده و بسیار پیچیده است. سامانه پاتریوت به یک رادار وابسته است. اینسامانه از راداری زمینی برای جستجو، شناسایی و رهگیری هدف استفاده میکند. درزمانی که رادار پاتریوت روی هدف قفل میکند، موشک روی هدف در 50 مایلی قفل میشود.در این فاصله، موشک حتی برای انسان قابل رویت نیست. سامانه پاتریوت حتی قادر استبدون مداخله انسان به طور کاملا اتوماتیک کار کند. موشکهای پاتریوت از یک سکویزمینی پرتاب میشوند. این سکو 5 جزء دارد:
نشان رسمی نیروهای مسلح ترکیه
نیروهای مسلح ترکیه (Türk Silahlı Kuvvetleri) متشکل از نیروی هوایی، نیروی زمینی، نیروی دریایی، گارد ساحلی و ژاندارمری است. بر اساس قانون مصوب پارلمان ترکیه، رئیس جمهور بالاترین مقام نظامی کشور محسوب می شود.
براساس اطلاعات منتشر شده توسط سازمان سیا و کتابخانه کنگره آمریکا و برآورد آنها در سال 2011، هماکنون ترکیه از نظر توان نظامی در رده ششم قدرتهای نظامی جهان قرار دارد.
ترکیه که جمعیت آن 78 میلیون و 785 هزار نفر است، هماکنون دارای 612 هزار و 900 پرسنل فعال نظامی است و تعداد نیروهای ذخیره فعال این کشور 429 هزار نفر است. نیروی زمینی ترکیه دارای 4246 دستگاه تانک، 6592 دستگاه نفربر، 38 عراده توپ یدک کش، 1419 عراده توپ قابل حمل بر روی خودرو، 559 سامانه پدافند موشکی، 7574 خمپاره انداز، 47546 سامانه ضد تانک، 5547 سامانه پدافند هوایی و 24906 وسیله نقلیه لجستیکی است.
واحدهای برگزیده نظامی ترکیه در جریان رزمایش ناتو در سال 2005 در ایتالیا
هلیکوپتر تهاجمی آپاچی ساخت شرکت بوئینگ برای ارتش آمریکا که جایگزین هلیکوپترهای کبرا (AH-1 Cobra) شده است و AH ابتدای نام هلیکوپتر مخفف Attacker Helicopter است .
در سال1972 ارتش ایالات متحده در حال آماده کردن طرح (AAH)برای هلیکوپتر پیشرفته تهاجمی (Advanced Attack Helicopter) بود و بعد از آماده شده این طرح مناقصه ای برای شاخت این هلیکوپتر برگزار شد و از میان 5 پیشنهاد ارائه شده 2 پیشنهاد گروه هیوز و شرکت بل در نهایت مورد توجه مسئولان ارتش آمریکا قرار گرفتند و بعد از ساخت نمونه ابتدایی طرحهای این دو شرکت در نهایت هم مدل 97/YAH-64 شرکت هیوز بر مدل 409/YAH-63 شرکت بل پیروز و برای طرح هلیکوپتر آپاچی برای ارتش آمریکا انتخاب شد .
اولین پرواز نمونه اولیه هلیکوپتر آپاچی در 30 سپتامبر1975 بود اما تا سال 1982 و تا دریافت اولین سفارش نمونه ی دیگری از آن ساخته نشد در سال 1983 اولین نمونه ساخته شده هلیکوپتر آپاچی در بیرون از ساختمان شرکت هیوز در آیریزونا ناپدید شد و بعدها معلوم شد که سقوط کرده که تاثیر بدی بر طرح و مسئولان شرکت هیوز گذاشت . یک سال بعد از این حادثه مسئولان شرکت مک دانل داگلاس طرح هلیکوپتر آپاچی را به مبلغ500 ملیون دلار از شرکت هیوز خریداری کردند و این طرح بعد از ادغام دو شرکت مک دانل داگلاس و بویینگ در سال 1996 طرح هلیکوپتر آپاچی از سوی صنایع هلیکوپتر بویینگ ادامه یافت .
توسعه و بهینه سازی هلیکوپتر آپاچی :
دو نمونه از هلیکوتر در خدمت ارتش آمریکا هستند نمونه اول AH-64A یا همان نمونهابتدایی ساخته شده و نمونه دومدی AH-64D با لقب لانگ بو است .از این هلیکوپتر نمونه های B وC هم ساخته شده ولی هرگز وارد خدمت نشدند . انگلیس نمونه وست لند (Westland) از این هلیکوتر با کد (WAH-64) که مدل سفارشی شده و تغییریافته هلیکوتر آپاجی مدل دی (AH-64D) است را برای ارتش این کشور تولید میکند .
این هواپیما در اصل مدل بزرگتری از هواپیمای موفق An-124 Ruslan است، Mriya در زبان اوکراینی به معنای "رویا" است.
An-225 با حداکثر وزن ناخالص 640 تن، در حال حاضر سنگین ترین هواپیمای جهان است. هر چند هواپیمای Hughes H-4 Hercules که به "Spruce Goose" (غار آراسته و زیبا) شهرت داشت، وزن بیشتری نسبت به An-225 دارا بود و طول بالهایش نیز بیشتر بود، اما H-4 تنها یک بار موفق به پرواز شد.
An-225 بزر گترین هواپیما در جهان به شمار می رود که پروازهای موفقیت آمیز متعددی داشته است. این هواپیما حتی از Airbus A380 و نیز همتای خود C-5 Galaxy که به منظور حمل هواپیماهای جنگی ساخته شده بود، بزرگتر است.
در نوامبر سال 2004، سازمان جهانی نگهدارنده رکوردهای انواع وسایل نقلیه هوایی FAI، نام An-225 را در کتاب رکوردهای سال، که همه ساله به چاپ می رسد، جای داد. این هواپیما رکورد 240 پرواز موفق را در احتیار دارد.
پیشرفت و توسعه
An-225 که در اصل برای پروژه فضایی کشور روسیه و به عنوان جایگزینی برای Myasishchev VM-T ساخته شد، به راحتی قادر به حمل راکت Energia (که در سال 1987 آزمایش شد) و شاتل فضایی Buran است. کارایی و قدرت این هواپیما، آنرا هم ردیف Airbus Beluga و Boeing 747 هواپیمای حمل کننده شاتل آمریکایی، قرار داده است.
An-225 در واقع مدل پیشرفته An-124 است که در قسمت بدنه و قسمت جلو و عقب بالهای آن تغییراتی بوجود آمده، دو موتور توربوفن (turbofan) از نوع Lotarev D- به بال ها اضافه شده و تعداد کلی موتورهای بالها را به شش عدد رسانده است. به علاوه به منظور تسهیل در سیستم فرود، تعداد چرخ های آن به 32 عدد افزایش یافته است.
در جنگ کره (53-1950) هواپیماهای ترابری ارتش آمریکا عمدتا متعلق به جنگ جهانی دوم بودند و ارتشآمریکا نیاز به هواپیماهای جدیدتری داشت.
بنابر این در سال 1951 مناقصه ای برای ساخت یک هواپیمایترابری نظامی به اجرا گذاشته شد . در این مناقصه طرح شرکت لاکهیدبرنده و سی-130 نامیده شد که بعدها به هرکولس شهرت یافت .پس از گذراندن آزمایش های متعدد در سال 1956 خط تولید هرکولس راه اندازی شد. به زودی صادرات هرکولس هم آغاز شد و به نیروهای مسلح کشور های دیگر از جمله ایران راه یافت .هرکولس در جنگ ویتنام قابلیت های خود را به خوبی نشان داد . و به راحتی در باند های کوچکی که یک یا دو کیلومتر با ویت کنگ ها فاصله داشتند عملیات نشست و برخاست را انجام می داد .
در چنین شرایطی برای اجتناب از برخورد با آتش دشمن ، گاهی زاویه فرود چنان تند بود که خلبان حتی قبل از تماس با زمین ، رانش ملخ های هواپیما را مع می کرد !!!! و همه این عملیات ها در نامناسب ترین باندها انجام می شد . هرکولس از هر نوع باند شنی ، چمنی ، خاکی و حتی باندهای آلوده به راحتی پرواز می کند . این هواپیما علاوه بر ترابری نظامی به عنوان هواپیمای تجسس و نجات ، گشتزنی ، پیش اخطار هوابرد و حتی بمب افکن هم به کار گرفته شده است. طراح این هواپیما ( ویلس هاکینز ) یکی از برجسته ترین مهندسان شرکت لاکهید بود که هواپیمای سی-130 شاهکار او محسوب می شود.
هاکینز در سال 1937 مدرک کارشناسی خود در زمینه مهندسی هوافضا را از دانشگاه میشیگان دریافت نمود و همان سال وارد شرکت لاکهید شد. در سال 1951 که نیروی هوایی ایالات متحده از شرکت هایی چون بویینگ ، داگلاس ، فیرچایلد و لاکهید در خواست کرد یک هواپیمای بابری مقاوم طراحی کنند که ترکیبی از جیپ و کامیون و هواپیما باشد ، گروه طراحی هاکینز دست به کار شدند و هرکولس را طراحی کردند .
سیمیکو کوئید» در 6 آگوست 1945، شصت و هشت سال پیش که آمریکا با بمب اتمی شهر هیروشیما را هدف حمله اتمی قرار داد، دختری 17 ساله بود. سیمیکو خواهر خردسالش را بغل گرفته بود که ناگهان جهان برای همیشه تغییر کرد.
ساعت 8:15 دقیقه صبح، بمبی با نام مستعار پسر کوچک» در فاصلهای با ارتفاع کمتر از 2000 پا بر فراز شهر هیروشیما منفجر شد: یک نور بیصدا و بعد شهر، صحنه فاجعهای ناگفتنی بود.
جان به در بر بردن از این مهلکه، تصادفی بود که بیش از هر چیز به قرار داشتن در مکان مناسب، در زمانی درست بستگی داشت و کوئید» از اندک ساکنان این شهر بود که از این بختیاری برخوردار شده بود. با این حال، زیستن پس از مشاهده صحنههای حادثهای تا آن حد هولناک نیز دشواریهای خاص خود دارد.
بیرون که آمدم، مرده بودم که میدیدم. آدمهایی میدیدم که راه میرفتند در حالی که پوست صورتشان آویزان بود و کسانی که پوستشان ورآمده و کنده شده بود»؛ اینها بخشی از خاطرات خانم کوئید» از آن حادثه هولناک هستند؛ او اکنون 85 ساله است و در ایالت وست ویرجینیا» در آمریکا زندگی میکند.
شاید برای سیمیکو کوئید» و دهها هزار نفر از کسانی که به هر نحو در بمباران اتمی شهرهای هیروشیما» و ناکازاکی» در روزهای 6 و 9 آگوست سال 1945 به آسیبهای مختلف جسمی یا روحی دچار شدند، شنیدن هر نام یا دیدن هر تصویری که پیوندی با این حادثه داشته باشد، خالی از رنج نباشد
نام روبرت اوپنهایمر» که از او به عنوان پدر بمب اتمی جهان و از موثرترین افراد در ساختن دو بمب ویرانگر پسر کوچک» و مرد چاق» یاد میشود نیز از این قاعده مستثنی نیست.
تیوپ لانچر و راکت، قیمت ارزان ، قابلیت حمل آسان توسط یک نفر و مۆثر بودن راکت در مقابل اکثر زره ها از مزیت های آر پی جی می باشد.
زره های کامپوزیتی جدید و تقویت شده با شبکه های تیتانیوم و اورانیوم تهی شده 238 در مقابل آر پی جی بسیار مقاوم می باشد .از طرف دیگر آر پی جی های مدرن با سر جنگی دومرحله ای قابلیت دریدن بسیاری از زره ها را مانند زره های واکنشگر و کامپوزیتی را دارد .
معروفترین سلاح ضدتانک و ضد زره در دنیا راکتانداز ساده آر-پی-جی-7 است که مانند کلاشنیکف محصول روسیه(شوروی سابق) بوده و در بسیاری از نیروهای نظامی و شبه نظامی کشورهای غربی و شرقی به خدمت گرفته شده است.
کشور سازنده در ادامه به توسعه این سری از سلاحها پرداخته و در نتیجه نمونه های موفقی چون آر-پی-جی-29 ساخته شده است.
آر-پی-جی-29 در رده سلاح های نیمه سنگین دوش پرتاب است که برای مقاصد ضد زره در برد کوتاه توسعه یافته است. این سلاح در سال 1989 وارد خدمت شده است.
آر-پی-جی-29 بر خلاف برخی از تسلیحات روسیه مربوط به اواخر جنگ سرد است و هنوز فرصت حضور در جنگی را نیافته است.
ت خارجی هر کشوری ادامه ت داخلی آن کشور است»، این عبارت یکی ازجملههای معروف و کلاسیک در عرصه علم ت به شمار میرود که شاید بتوانمصداق واقعی آن را در عرصه تحولات داخلی و خارجی کشوری مانند ترکیه بهخوبی مشاهده نمود. در واقع سیر تحولات تاریخی جامعه ترکیه نشان میدهد کهدر طی چند دهۀ پر فراز و نشیب، از بطن کشمکش میان اسلامگرایان وسکولارها، شاگردان نوگرای مکتب ی نجمالدین اربکان، مؤسس حزباسلامگرای رفاه، در قالب حزب عدالت و توسعه در جریان انتخابات پارلمانیسال 2002، قدرت را در صحنه ی ترکیه به دست گرفتند و فضای جدیدی را درعرصه ی این کشور بهویژه در حوزه ت خارجی پدید آوردند.
درباره این سایت